Tham dự có Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) Đoàn Thái Sơn, Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Đoàn Thị Thanh Mai, các Uỷ viên chuyên trách Uỷ ban Kinh tế và Tài chính, đại diện Hội đồng Dân tộc và các Uỷ ban của Quốc hội cùng một số Bộ, ngành và các chuyên gia; Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) có ông Phạm Bảo Lâm - Chủ tịch Hội đồng quản trị và ông Đặng Duy Cường – Thành viên Hội đồng quản trị, Tổng Giám đốc.
Bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền
Tờ trình dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) của NHNN nêu rõ, sau 12 năm triển khai thực hiện, bên cạnh những kết quả đạt được, Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) năm 2012 đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết, như: Quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG, tổ chức BHTG cần được sửa đổi, bổ sung; hạn mức trả tiền bảo hiểm, thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm cần được quy định đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác và bảo vệ tốt hơn quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền. Quy định về thời điểm chi trả tiền gửi được bảo hiểm hiện nay chưa đảm bảo tính kịp thời, chưa có cơ sở để BHTGVN thực hiện chi trả tiền gửi sớm hơn, ngay khi tổ chức tín dụng xảy ra sự kiện có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống.
Ông Tạ Quang Đôn - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, NHNN trình bày tờ trình dự án Luật
Bên cạnh đó, tờ trình nêu rõ, ngày 18/01/2024, Quốc hội đã thông qua Luật Các Tổ chức tín dụng (TCTD) sửa đổi, bổ sung một số quy định về quyền, nghĩa vụ của BHTGVN tham gia vào quá trình can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt TCTD. Tuy nhiên, một số nội dung Luật Các TCTD 2024 không quy định chi tiết mà dẫn chiếu thực hiện theo pháp luật về BHTG. Điều này đặt ra yêu cầu sửa đổi, bổ sung Luật BHTG để thống nhất với quy định của Luật Các TCTD 2024 và có cơ sở để BHTGVN thực hiện hiệu quả nhiệm vụ được giao, tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức BHTG bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền, đảm bảo duy trì sự ổn định của hệ thống TCTD, an ninh, an toàn xã hội.
Luật BHTG (sửa đổi) gồm 8 Chương, 44 Điều, trong đó: sửa đổi, bổ sung 28 điều; bổ sung mới 7 điều; bãi bỏ 2 điều; giữ nguyên 9 điều, tập trung quy định về hoạt động BHTG; quyền và nghĩa vụ của người được BHTG, tổ chức tham gia BHTG, tổ chức BHTG; quản lý nhà nước về BHTG; việc tổ chức BHTG tham gia xử lý TCTD được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt, tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng trong hoạt động của TCTD. Mục đích của việc sửa Luật nhằm bảo vệ tốt hơn người gửi tiền, hoàn thiện cơ chế bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, giúp họ yên tâm gửi tiền tại các TCTD; nâng cao hiệu quả chính sách BHTG, cải thiện cơ chế hoạt động của hệ thống BHTG, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các TCTD; hoàn thiện khung pháp lý theo hướng đổi mới, đồng bộ, bao gồm cả các quy định về tổ chức BHTG.
Một trong những nội dung đáng chú ý là dự thảo Luật điều chỉnh các quy định về mô hình tổ chức, hoạt động, nguồn vốn hoạt động, chế độ tài chính, hạch toán, kế toán của tổ chức BHTG. Theo đó, dự Luật mở rộng thêm các hình thức đầu tư của tổ chức BHTG, bao gồm: mua, bán trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi do các Ngân hàng thương mại (NHTM) có vốn nhà nước, NHTM cổ phần có vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50% vốn điều lệ phát hành; gửi tiền tại NHTM có vốn nhà nước, NHTM cổ phần có vốn doanh nghiệp nhà nước trên 50% vốn điều lệ; hoạt động đầu tư khác theo quy định của Chính phủ. Đồng thời, bổ sung các quy định để hạn chế rủi ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức BHTG như: Tổ chức BHTG phải kiểm soát, quản lý rủi ro; giao NHNN quy định phương thức đầu tư của tổ chức BHTG và quy trình kiểm soát, quản lý rủi ro trong hoạt động đầu tư của tổ chức BHTG. Các nội dung sửa đổi, bổ sung hướng tới việc nâng cao năng lực tài chính của tổ chức BHTG, tạo điều kiện để tổ chức BHTG thực hiện tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao.
Ngoài ra, Dự thảo Luật quy định tổ chức BHTG thực hiện cho vay đặc biệt tổ chức tham gia BHTG: khi tổ chức tham gia BHTG được can thiệp sớm, được kiểm soát đặc biệt và bị rút tiền hàng loạt; để thực hiện phương án phục hồi, phương án chuyển giao bắt buộc. Tổ chức BHTG tự quyết định việc cho vay đặc biệt, bao gồm cả việc cho vay có/không có tài sản bảo đảm, có/không có lãi suất.
Hoàn thiện pháp lý, nâng cao năng lực triển khai
Tại phiên họp, các đại biểu nhấn mạnh, BHTG là sự bảo đảm hoàn trả tiền gửi cho người được BHTG trong hạn mức trả tiền bảo hiểm khi tổ chức tham gia BHTG lâm vào tình trạng mất khả năng chi trả tiền gửi cho người gửi tiền hoặc phá sản. Do vậy, các quy định trong Luật BHTG (sửa đổi) lần này cần cân nhắc kỹ lưỡng, đảm bảo quy định những vấn đề khung, vấn đề lớn trong Luật.
Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn tiếp thu ý kiến đại biểu
Đại diện cơ quan chủ trì soạn thảo, Phó Thống đốc NHNN Đoàn Thái Sơn chia sẻ thêm, khi sửa Luật Các TCTD, một số nội dung được để lại để quy định trong Luật BHTG cho phù hợp, do vậy việc sửa Luật BHTG là cần thiết để thống nhất, đồng bộ với Luật Các TCTD đã được Quốc hội thông qua.
Phó Chủ nhiệm Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh phát biểu
Phát biểu kết luận phiên họp, Phó Chủ nhiệm Thường trực Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Lê Quang Mạnh đánh giá cao sự chuẩn bị của Chính phủ, cơ quan chủ trì soạn thảo, đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu ý kiến xác đáng các đại biểu nêu, nâng cao chất lượng dự án Luật, hoàn thiện báo cáo trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội tại phiên họp tới.
PV (Theo Cổng thông tin điện tử Ủy ban Kinh tế và Tài chính)