Hướng tới mục tiêu đến năm 2025 có 45% người gửi tiền nắm bắt chính sách BHTG

Theo Hiệp hội BHTG quốc tế (IADI, tháng 11/2014), để xây dựng hệ thống BHTG hiệu quả, công chúng phải được cung cấp thông tin về các lợi ích và hạn chế của hệ thống BHTG thông qua các chương trình truyền thông thường xuyên, liên tục. 

Các chương trình truyền thông hiệu quả đem lại lợi ích cho cả công chúng và cơ quan BHTG, cụ thể:

Một là, phổ biến thông tin, tạo điều kiện thúc đẩy nhận thức của công chúng về khái niệm BHTG, các đặc điểm chính của hệ thống BHTG. Công chúng cần phải biết về quyền và lợi ích hợp pháp của mình được BHTG bảo vệ như thế nào, phạm vi tiền gửi được bảo hiểm, hạn mức trả tiền bảo hiểm, thông tin cơ bản về tổ chức BHTG, từ đó hạn chế những kỳ vọng thái quá làm ảnh hưởng đến hệ thống BHTG và ổn định tài chính.

Hai là, phục hồi và củng cố niềm tin vào hệ thống tài chính, đặc biệt khi hệ thống tài chính đổ vỡ. Nếu người gửi tiền có niềm tin vào sự an toàn của khoản tiền gửi tại các tổ chức tín dụng (TCTD) tham gia BHTG, quá trình phục hồi của nền kinh tế nói chung và hệ thống tài chính nói riêng diễn ra nhanh hơn, ổn định tài chính cũng được nâng cao hơn.

Ba là, cung cấp thông tin trọng yếu cho người gửi tiền khi xảy ra rủi ro đối với các tổ chức tham gia BHTG. Cơ quan BHTG, cơ quan thanh tra giám sát ngân hàng cần đảm bảo tính an toàn của các khoản tiền được bảo hiểm, đồng thời hướng dẫn, hỗ trợ người gửi tiền thực hiện các thủ tục, hồ sơ pháp lý để nhanh chóng nhận được khoản tiền bồi thường. Việc cung cấp thông tin kịp thời, chính xác thể hiện khả năng thực hiện đầy đủ chức năng của BHTG, giúp duy trì niềm tin của công chúng.

Bốn là, xây dựng hình ảnh của BHTG trước công chúng: Các hoạt động truyền thông giúp cơ quan BHTG xây dựng hình ảnh vững chắc, chuyên nghiệp, hiệu quả, đáng tin cậy trước công chúng, đáp ứng được nhiệm vụ bảo vệ người gửi tiền và chi trả tiền bảo hiểm kịp thời khi xảy ra đổ vỡ.

Năm là, hoạt động truyền thông về vai trò của BHTG cũng góp phần thúc đẩy tài chính toàn diện. Nhờ vào các hoạt động truyền thông, nhận thức của công chúng về rủi ro và sự đảm bảo bồi thường thiệt hại trong hoạt động gửi tiền tại ngân hàng. Người dân sẽ tin tưởng vào hoạt động gửi tiền nói riêng và các sản phẩm, dịch vụ khác của ngân hàng nói chung, hạn chế tham gia sử dụng các sản phẩm, dịch vụ tài chính phi chính thức. Nguồn tiết kiệm chung của nền kinh tế cũng được gia tăng, thúc đẩy vốn đầu tư toàn xã hội. Truyền thông giáo dục tài chính còn góp phần tạo tính kỷ luật cho thị trường, khuyến khích các ngân hàng hoạt động cẩn trọng, minh bạch để đem lại lợi ích tối đa cho công chúng. Đây cũng là một phương thức hiệu quả để giáo dục và nâng cao hiểu biết tài chính cho người dân, nhất là người dân ở nông thôn và các đối tượng yếu thế khác ít hiểu biết về tài chính. 

Hoạt động truyền thông về hệ thống BHTG có vai trò quan trọng, tuy nhiên chưa được nhìn nhận một cách thích đáng. Nguyên nhân là do vai trò, chức năng của BHTG trong việc góp phần đảm bảo an toàn thị trường tài chính – ngân hàng thường chỉ rõ nét khi xảy ra đổ vỡ hệ thống. Do đó, các chương trình truyền thông cần được xây dựng với tầm nhìn dài hạn, song hành cùng với quá trình hình thành và phát triển của hệ thống BHTG.

Để thực hiện nhiệm vụ chính trị là bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người gửi tiền, góp phần bảo đảm hoạt động an toàn của các tổ chức tín dụng, giữ gìn niềm tin của công chúng đối với hệ thống ngân hàng, BHTGVN xác định mức độ nhận thức mục tiêu, đồng thời coi đây là tiền đề để tiếp tục đẩy mạnh truyền thông trong giai đoạn tiếp theo. 

Theo đó, Chiến lược phát triển BHTG đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030 đề ra mục tiêu đến năm 2025 có 45% và phấn đấu đến năm 2030 có 55% người gửi tiền nắm bắt được các nội dung cốt lõi của chính sách BHTG, bao gồm: quyền và lợi ích hợp pháp của người gửi tiền được BHTGVN bảo vệ như thế nào, phạm vi tiền gửi được bảo hiểm, hạn mức trả tiền bảo hiểm, thông tin cơ bản về tổ chức BHTG.

Mục tiêu nói trên được xác định trên cơ sở các nghiên cứu quốc tế về mức độ nhận thức công chúng để đảm bảo niềm tin vào hệ thống ngân hàng và ổn định tài chính. Theo đó, Tổng Công ty BHTG Canada (CDIC) có chiến lược truyền thông được xây dựng với hai mục tiêu: Tăng cường niềm tin trong hệ thống tài chính và giảm thiểu rủi ro. Năm 2016, CDIC đặt mục tiêu về mức độ nhận thức là 65% người dân Canada hiểu biết về hệ thống BHTG, và hiện nay đã đạt được 50%. Hay như Cơ quan BHTG Albani (ASD) đặt ra mục tiêu chiến lược truyền thông cho giai đoạn 2015-2017 là tăng mức độ nhận thức về BHTG từ 2-4% và tổ chức đánh giá định kỳ kết quả truyền thông. Tại Đài Loan, mức độ nhận thức công chúng về BHTG đang ở trên 60% và Tổng công ty BHTG Đài Loan (CDIC, Trung Quốc) đang có kế hoạch đẩy mạnh truyền thông để tăng chỉ số này lên trên 70%. Tổng Công ty BHTG Malaysia (PIDM) đặt mục tiêu tỷ lệ nhận thức về PIDM là 65-67% và tỷ lệ nhận thức về BHTG nói chung là 57-60% trong giai đoạn 2018-2020. 

Để thực hiện mục tiêu đến năm 2025 có 45% và phấn đấu đến năm 2030 có 55% người gửi tiền nắm bắt được các nội dung cốt lõi của chính sách BHTG, BHTGVN xác định các trọng tâm cần được triển khai từ nay tới năm 2025 như sau:

Thứ nhất, hoàn thiện cơ sở pháp lý cho hoạt động truyền thông. BHTGVN đề xuất sửa đổi Luật BHTG, trong đó quy định rõ chức năng, nhiệm vụ của BHTGVN trong truyền thông chính sách BHTG và các chính sách khác liên quan tới bảo vệ người gửi tiền. Đồng thời, bổ sung quy định các tổ chức tham gia BHTG có trách nhiệm truyền thông chính sách BHTG và/hoặc phối hợp với BHTGVN trong truyền thông chính sách BHTG.

Hai là, nghiên cứu, xây dựng chiến lược truyền thông tới năm 2025, tầm nhìn tới năm 2030. Chiến lược truyền thông của BHTGVN sẽ bám sát Chiến lược phát triển của BHTG, tương hợp với các chủ trương lớn của Chính phủ và của ngành Ngân hàng. Chiến lược truyền thông sẽ là cơ sở, là định hướng cho các hoạt động truyền thông ở tầm vĩ mô.

Ba là, về đối tượng công chúng trọng tâm, xác định đối tượng công chúng trọng tâm để tập trung tuyên truyền là người gửi tiền, đặc biệt là người gửi tiền tại khu vực nông thôn, miền núi, người gửi tiền ít có điều kiện tiếp cận với thông tin về hoạt động ngân hàng, BHTG. Bên cạnh đó, các đối tượng công chúng khác cũng được quan tâm tuyên truyền, bao gồm các tổ chức tham gia BHTG, các nhà hoạch định chính sách, các cơ quan có liên quan. 

Bốn là, về giải pháp truyền thông, đa dạng hóa và thường xuyên nghiên cứu, phát triển, đổi mới các hình thức truyền thông, công cụ truyền thông nhằm tiếp cận tới từng đối tượng công chúng mục tiêu một cách hợp lý, hiệu quả với chi phí phù hợp với nguồn lực của tổ chức BHTG. Trong đó, BHTGVN sẽ tích cực sử dụng các kênh truyền thông chính thức là trang thông tin điện tử tại địa chỉ www.div.gov.vn và Bản tin Bảo hiểm tiền gửi, cũng như truyền thông trên báo chí (báo in, báo điện tử, phát thanh, truyền hình) nhằm đưa thông tin về chính sách BHTG tới đa dạng đối tượng công chúng. Đặc biệt, nghiên cứu phát triển, ứng dụng các công cụ truyền thông mới phù hợp với Cách mạng công nghiệp 4.0.

Đối với các đối tượng công chúng trọng tâm, tổ chức các sự kiện truyền thông, đặc biệt là phối hợp với các tổ chức chính trị - xã hội, các cơ quan, đơn vị để tuyên truyền tích hợp, lồng ghép, dần dần gia tăng nhận thức của công chúng về chính sách BHTG. Đặc biệt, BHTGVN sẽ phối hợp với các tổ chức tín dụng, Hiệp hội Ngân hàng, Hiệp hội Quỹ tín dụng nhân dân để đưa kiến thức về BHTG vào các chương trình đào tạo cán bộ ngân hàng – những người trực tiếp giao dịch với người gửi tiền – cũng có thể tuyên truyền, giải thích về chính sách BHTG. 

Truyền thông nội bộ cũng được quan tâm đẩy mạnh. Thông qua các sự kiện, hội thảo, tập huấn, các chương trình truyền thông nội bộ, mỗi cán bộ BHTGVN được trang bị kiến thức phổ quát về chính sách BHTG, kỹ năng truyền thông, giải thích, để trở thành những tuyên truyền viên hiệu quả. 

Năm là, phối hợp truyền thông trong các chương trình chung của ngành Ngân hàng. BHTGVN sẽ tích cực tham gia trong các chương trình truyền thông của ngành, truyền tải tới công chúng các thông tin, chủ trương lớn của ngành Ngân hàng, tạo sự đồng thuận chung trong công chúng, đồng thời nâng cao niềm tin của công chúng. 

Sáu là, từng bước áp dụng các biện pháp khảo sát, đánh giá mức độ hiểu biết định kỳ về các vấn đề cốt lõi của chính sách BHTG của người gửi tiền, qua đó đánh giá hiện trạng và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả tuyên truyền. 

Để thực hiện mục tiêu mà Chiến lược phát triển BHTG đã đề ra, cần có giải pháp và lộ trình rõ ràng. Theo đó, BHTGVN cần triển khai công tác tuyên truyền chính sách BHTG tập trung vào các đối tượng công chúng mục tiêu trong từng giai đoạn nhất định phù hợp với tình hình thực tế; nâng cao hiệu quả và đa dạng hóa hình thức tuyên truyền chính sách BHTG; nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Luật BHTG nội dung quy định tổ chức tham gia BHTG có trách nhiệm phối hợp với tổ chức BHTG tuyên truyền chính sách BHTG; triển khai khảo sát mức độ nhận thức về chính sách BHTG của người gửi tiền, sau đó thực hiện khảo sát mức độ nhận thức của người gửi tiền ba năm một lần; xây dựng Đề án truyền thông tổng thể và dài hạn phù hợp với Chiến lược phát triển BHTG. 

Trong xu thế hiện đại hóa hoạt động truyền thông trên thế giới và ảnh hưởng không nhỏ của cuộc Cách mạng công nghệ 4.0 đối với ngành tài chính – ngân hàng – BHTG tại Việt Nam, BHTGVN cần nỗ lực nâng cao hiệu quả hoạt động tuyên truyền chính sách BHTG nhằm hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ người gửi tiền, góp phần ổn định hệ thống tài chính - ngân hàng và an sinh xã hội.