Trang Chủ
Từ khi thành lập vào năm 1967, CDIC đã có những cải cách đáng kể đối với hệ thống bảo hiểm tiền gửi (BHTG). Chính sách BHTG được theo dõi và điều chỉnh định kỳ theo sự thay đổi của thị trường tài chính – ngân hàng. Theo đó, phạm vi bảo hiểm đã được mở rộng và hạn mức được gia tăng. Vai trò của CDIC cũng có nhiều thay đổi. Sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008, vai trò của CDIC được mở rộng, bao gồm là cơ quan xử lý đổ vỡ ngân hàng.
Kể từ tháng 3/2023, những vụ đổ vỡ ngân hàng lớn trên thế giới đã làm tăng nguy cơ xảy ra rút tiền hàng loạt. Nguyên nhân là do sự lan truyền nhanh chóng của thông tin qua mạng xã hội và việc các ngân hàng áp dụng công nghệ kỹ thuật số. Sự xuất hiện của các chatbot do AI điều khiển có khả năng lan truyền cả thông tin đúng và thông tin sai lệch một cách nhanh chóng. Vì vậy, có thể thấy rằng, sự thay đổi về công nghệ có thể làm tăng nguy cơ rút tiền hàng loạt và đổ vỡ ngân hàng.
Ngoài ra, giá trị tiền danh nghĩa thấp hơn giá trị thực tế. Kể từ khi hạn mức BHTG tại Canada được tăng lần gần đây nhất vào năm 2005, lạm phát và GDP đã tăng lên đáng kể, đặt ra yêu cầu về việc xem xét lại hạn mức BHTG. Tiền gửi với số dư lớn của các tài khoản doanh nghiệp (gồm tài khoản Chính phủ, chính quyền thành phố, tập đoàn, doanh nghiệp vừa và nhỏ, trường đại học, tổ chức, v.v.) cùng được bảo hiểm với hạn mức 100.000 đô la CAD như tiền gửi cá nhân. Điều này có thể tác động bất lợi tới toàn bộ ngành tài chính – ngân hàng khi xảy ra khủng hoảng.
Các cú sốc phi tài chính như đại dịch COVID-19 lan rộng, các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu và tác động của nó (cả rủi ro thực tế và rủi ro lan truyền) sẽ tác động sâu sắc đến hệ thống ngân hàng trên toàn thế giới. Sự bất ổn về địa chính trị, thay đổi về nhân khẩu học, sự suy giảm mức độ tin cậy trong xã hội và tác động của các công nghệ dựa trên AI là một số xu hướng cho thấy cần tiếp tục củng cố sự vững mạnh của hệ thống tài chính.
Theo so sánh về hạn mức BHTG tại Canada và một số quốc gia phát triển như Mỹ, Anh, Pháp, Đức, Úc, hạn mức tại Canada có xu hướng thấp hơn. Tại Mỹ, hạn mức bảo hiểm là như nhau đối với ngân hàng và hiệp hội tín dụng, được bảo vệ bởi hai cơ quan quản lý khác nhau - FDIC dành cho ngân hàng và Quỹ bảo hiểm cổ phần của Liên minh tín dụng quốc gia (NCUSIF) dành cho các hiệp hội tín dụng do liên bang và tiểu bang cấp phép. Ở Anh, người gửi tiền có đủ điều kiện nhận được hạn mức cao hơn nếu chứng minh được rằng một số sự kiện trong cuộc sống gây ra tình trạng số dư cao tạm thời trong tài khoản ngân hàng. Ví dụ như giao dịch bất động sản, quyền lợi được chi trả theo hợp đồng bảo hiểm, bồi thường thương tích cá nhân, ly hôn, phúc lợi được trả khi nghỉ hưu hoặc tử vong v.v. Tương tự tại Pháp, “số dư cao tạm thời” được bảo hiểm trong tối đa 3 tháng và hạn mức bảo hiểm được tăng thêm 500.000 Euro cho mỗi trường hợp đủ điều kiện. Ngoài ra, phạm vi bảo hiểm theo luật định đối với các ngân hàng, tổ chức tín dụng là thống nhất tại các quốc gia trên. Trong khi đó ở Canada, các hiệp hội tín dụng do cấp tỉnh, thành phố quản lý có phạm vi bảo hiểm khác so với ngân hàng và hiệp hội tín dụng do liên bang quản lý.
Trên cơ sở đánh giá bối cảnh như trên, hội thảo đã đề xuất một số giải pháp nhằm cải cách hệ thống BHTG tại Canada. Mục tiêu đặt ra là xây dựng niềm tin của người gửi tiền; đảm bảo hạn mức BHTG phù hợp, tránh hiệu ứng lan truyền từ các vụ đổ vỡ gây tổn thất đối với hệ thống ngân hàng/quỹ bảo hiểm tiền gửi và ngân sách từ nguồn thu thuế; xem xét bảo hiểm hạn mức riêng cho các tài khoản doanh nghiệp để hạn chế ảnh hưởng tiêu cực tới nền kinh tế; thúc đẩy sự cạnh tranh lành mạnh giữa các ngân hàng Canada, xem xét ảnh hưởng tới các ngân hàng vừa và nhỏ; hài hòa khuôn khổ BHTG cấp liên bang và cấp tỉnh, thành phố.
Cụ thể, một số đề xuất đặt ra tại Hội thảo bao gồm: Tăng hạn mức BHTG (đã duy trì từ năm 2005 ở mức 100.000 đô la Canada) để đảm bảo tương ứng với các yếu tố lạm phát và giá trị thực tế của tiền tệ. Đặt các hạn mức bảo hiểm cao hơn cho một số loại tài khoản nhất định như tài khoản doanh nghiệp, tổ chức và ký quỹ, đồng thời duy trì hạn mức thấp hơn cho các tài khoản khác. Người gửi tiền cá nhân có thể tự nguyện tham gia mua bảo hiểm cho các khoản tiền gửi vượt hạn mức; đồng thời các ngân hàng và cơ quan quản lý phải cập nhật chiến lược quản lý khủng hoảng để hạn chế tình trạng rút tiền hàng loạt với số lượng lớn, tạo điều kiện cho quá trình xử lý có trật tự. Đồng thời, cần nghiên cứu thiết kế hệ thống BHTG theo hướng hiệu quả, linh hoạt, phù hợp với nhu cầu của ngân hàng, người gửi tiền cá nhân và doanh nghiệp, góp phần ổn định chung của hệ thống tài chính quốc gia.
HL
